Το τίμημα της δημοκρατίας

   Μοναρχία,ολιγαρχία,δημοκρατία.Και τα τρία αποτελούν πολιτεύματα, δηλαδή τρόπο διακυβέρνησης ενός κράτους ή μιας πολιτείας. Στο πέρασμα του χρόνου το πολίτευμα που επικράτησε ήταν η δημοκρατία.Ένα πολίτευμα που πέρασε δια πυρός και σιδήρου προτού εγκαθιδρυθεί,ένα πολίτευμα στου οποίου ο κόσμος εναπόθεσε τις ελπίδες του για ένα καλύτερο αύριο,ένα πολίτευμα που στο όνομα του σκοτώθηκαν και σκοτώνονται χιλιάδες.Η δημοκρατία είναι συνυφασμένη με τη λέξη ελευθερία,ισότητα και επικράτηση της βούλησης των πολλών.Εδώ έγκειται και η κύρια διαφορά της με άλλους τύπους διακυβέρνησης, όπως η ολιγαρχία, η μοναρχία, η ισλαμική δημοκρατία και διάφορα άλλα.Η ελευθερία της έκφρασης ,της δημιουργίας και της ελευθερίας σε γενικό επίπεδο , χωρίς θρησκευτικούς, ταξικούς και φυλετικούς φραγμούς, ήταν η αιτία που οδήγησε λαούς να ξεσηκωθούν για να διεκδικήσουν τη δημοκρατία. Σίγουρα, αυτό που σκέφτεται και εκφράζει πολύς κόσμος ,είναι πως η σημερινή κατάσταση της δημοκρατίας ,δε θυμίζει σε τίποτα ένα πολίτευμα όπου όλοι έχουν ίσα δικαιώματα ,ίσες υποχρεώσεις και τέλος ίση μεταχείριση μεταξύ ίσων.Κάποιοι μπορούν να πουν πως η κατάσταση δεν είναι έτσι και ότι η κρίση την επιδεινώνει. Άλλοι μπορούν να πουν πως τα πράγματα δεν είναι ίσα γιατί δεν είμαστε ίσοι ,ως προς την παραγωγή, άρα και ως προς την αμοιβή. Το μόνο σίγουρο πάντως ,είναι πως η σημερινή δημοκρατία, δε θυμίζει σε πολλά την δημοκρατία στην οποία πιστεύει ο πολίτης.

   Διαχρονικά, βλέπουμε πως η δημοκρατία άλλαξε την ισορροπία της δύναμης μεταξύ πλουσίων και φτωχών-τουλάχιστον όσον αφορά στα δικαιώματα γενικά- η ανάγκη ωστόσο για εξουσία και επικράτηση μερικών λίγων πάνω στους πολλούς δεν άλλαξε, απλώς κρύφτηκε πίσω απ'τον δημοκρατικό μανδύα ,κάτι που σηματοδοτεί την επικράτηση των συμφερόντων των λίγων και στο δημοκρατικό πολίτευμα.Το καπιταλιστικό σύστημα σαν τρόπος διαχείρησης της κοινωνίας ,δηλαδή , τον τρόπο διαχείρισης της παραγωγής, της διανομής και της επανεπένδυσης με στόχο τη διαχρονική ύπαρξη της κοινωνίας ,ήρθε να δώσει λύσεις στα γκρίζα σημεία της δημοκρατίας. Το καπιταλιστικό σύστημα αυτό καθ'αυτό δεν επέτρεψε την ανάδειξη ανισοτήτων μεταξύ των ανθρώπων στο επίπεδο που γνωρίζουμε σήμερα (διότι πάντα υπήρχαν ανισότητες), αντιθέτως έδωσε την ελπίδα πως ήταν και είναι ένα σύστημα δίκαιο, όπου ο καθένας αμοίβεται ανάλογα με την εργασία του και όπου ο καθένας θα έχει ίσες ευκαιριές για ανέλιξη με οποιονδήποτε άλλον. Η χειραγώγησή του ωστόσο από κάποιους ,κατά καιρούς ισχυρούς αλλά παντοτε μερικούς, έδωσε τα εργαλεία για να ευνοηθούν κάποιοι περισσότερο και κάποιοι λιγότερο. Το ίδιο σενάριο επικράτησε και στη δημοκρατία.

   Το αίσθημα της δημοκρατίας και γενικά το αίσθημα πως οι άνθρωποι ζουν σε ένα κράτος δικαίου και ίσων ευκαιριών, είναι αυτό που κρατά την ισορροπία σε μια κοινωνία. Όταν όμως αυτό το αίσθημα καταρρέει, καταρρέει και η κοινωνία. Στις μέρες μας, είναι δύσκολο να αρνηθεί κανείς πως το οικονομικό σύστημα χειραγωγείται για χάρη μιας σημερινής ολιγαρχίας. Επίσης, σήμερα δεν έχει πραγματική σημασία η δημοκρατία, καθώς έχει επισκιαστεί και απορροφηθεί τόσο πολύ από το καπιταλιστικό σύστημα, που είναι πραγματικά παράδοξο να μιλάς για δημοκρατία και καπιταλισμό σαν κάτι διαφορετικό. Εδώ έγκειται και το τίμημα που έχει να πληρώσει μια δημοκρατική κοινωνία. Αν θέλει να έχει δημοκρατία, θα πρέπει να δεχθεί και τον καπιταλισμό ως έχει, διαφορετικά τίποτα. Η αρχή του ένα άτομο μια ψήφος έχει καταργηθεί πλέον και τη θέση του παίρνει το ένα ευρώ μια ψήφος. Αυτό δηλώνει πως όποιος έχει το μεγαλύτερο πορτοφόλι έχει και τη <<περισσότερη>> δημοκρατία, όπως για παράδειγμα οι τράπεζες που έχουν την δύναμη να ανεβάσουν και να κατεβάσουν κυβερνήσεις (βλ. ΕΚΤ). Ο απλός καθημερινός πολίτης είναι συνήθως ο καλύτερος κριτής, γι'αυτό και όταν λέει πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εκάστοτε κυβερνήσεις δεν έχουν να κάνουν με προβλήματα που τον αφορούν, έχει δίκιο. Αυτό διαφαίνεται στις διάφορες πολιτικές που εφαρμόζονται και για τις οποίες δεν ψηφίστηκαν οι αρμόδιοι για να πράξουν, όπως τις ιδιωτικοποιήσεις ή χαμηλότερο κατώτατο μισθό και άλλα.Συμπερασματικά, βλέπουμε πως τα συμφέροντα έχουν εντριφύσει παντού, εξυπηρετώντας λίγους και το ερώτημα που δημιουργείται είναι αν μπορεί το σύστημα να επαναλειτουργήσει με την επιβολή διαφάνειας ή με ριζοσπαστική αλλαγή του.

    Μια δημοκρατία αυστηρά φρουρούμενη , που ενίοτε <<τσιμπά>> ένα αυστηρά δίκαιο σύστημα, που ενίοτε κλείνει τα μάτια και σε γενικές γραμμές ένας κόσμος για λίγους. Το διαχρονικό αίτημα του κόσμου για διάλυση της δύναμης του κατεστημένου, αν και είχε βρει αρχικά ανταπόκριση τόσο στη δημοκρατία όσο και στον καπιταλισμό, τελικά απεβίωσε άδοξα στις μέρες μας.