Φτώχειας γέννηση

Φτώχειας γέννηση

Η γενική παραδοχή είναι ότι στη χώρα υπήρξαν και καλύτερες μέρες. Μάλιστα πολύ καλύτερες, όσο και αν μερικοί πιστεύουν πως επιτέλους νοικοκυρευόμαστε και πως σιγά σιγά θα ζούμε καλύτερα.
   Μέχρι σήμερα είχαμε μια μονοδιάστατη αντίληψη του τρόπου με τον οποίο μπορούμε να κινηθούμε στην οικονομία καθώς και του ποιος καρπώνεται τον πλούτο που αυτή δημιουργεί. Σημαντικότερο γεγονός ίσως αποτελεί ο τρόπος με τον οποίο καρπώνεται αυτός ο πλούτος. Έχουμε όχι μόνο αποδεχτεί αλλά και ενστερνιστεί ένα είδος ανάπτυξης βασισμένο στην προσοδοθυρία. Δηλαδή την αρπαγή του πλούτου που υπάρχει με αθέμιτο τρόπο. Η πρόσοδος σαν έννοια ήρθε να εξηγήσει το κέρδος που αποκόμιζε ο ιδιοκτήτης γης από την απόδοσή της, απλά και μόνο επειδή κατείχε αυτή τη γη ,κάτι που ερχόταν σε αντίθεση με τον εργαζόμενο ο οποίος πληρωνόταν μισθό μόνο για την αποζημίωση της προσπάθειας του.

   Εν συνεχεία την προσοδοθηρία εντοπίζαμε στα μονοπώλια όπου το εισόδημα που αποκομίζει κάποιος προέρχεται απλώς και μόνο στον έλεγχο ενός μονοπωλίου και φτάνοντας στο σήμερα ,την προσοδοθηρία την εντοπίζουμε σε οποιαδήποτε απόδοση προκύπτει μέσα από κάποιο ιδιοκτησιακό δικαίωμα. Στην ουσία έχουμε την εξουσία των rentiers (προσοδούχων) που αποκτούν τον πλούτο τους όχι χάρη στην εκπληκτική τους ευφυΐα ή την κοινωνική τους προσφορά(αν ίσχυε αυτό τότε ο Stephen Hawking θα ήταν ο πλουσιότερος τουλάχιστον στους 10 πρώτους της λίστας Forbes)αλλά στις τρομερές επιδόσεις τους στις business. Στις τρομερές τους επιδόσεις στις business θα συγκαταλέγαμε την άσκηση εξουσίας που τους επιτρέπει το χρήμα τους να ασκήσουν, τη δύναμή τους στην αγορά, καθώς και την πολιτική τους ισχύ, προκειμένου να κερδίσουν χρήματα σε βάρος των υπολοίπων.

   Για να επιτευχτεί αυτό υπάρχουν πολλοί τρόποι αλλά ο πιο βασικός είναι η ασύμμετρη πληροφόρηση που κατέχουν και χρησιμοποιούν υπέρ τους οι έχοντες τη <<γνώση>> (απαγορευμένη για τους πιο πολλούς) ενώ ταυτόχρονα ο απληροφόρητος ή αυτός που δεν είναι γνώστης <<των όρων του παιχνιδιού>> επωμίζεται το βάρος. Το γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό του μικρομεσαίου πληθυσμού είδε τα εισοδήματα του μέσα σε ένα χρόνο να μειώνονται περίπου κατά 18% ενώ η υψηλή τάξη είδε τα εισοδήματα της να μεγαλώνουν, επιβεβαιώνει τα πιο πάνω. Αντιλαμβανόμαστε πως η παραγωγική δυνατότητα της υψηλής τάξης δεν συνάδει με την αμοιβή της και αυτό οφείλεται στην προσοδοθυρία. Παράδειγμα αποτελεί τόσο η αγορά ελληνικών ομολόγων από τις τράπεζες της Κύπρου ,τα οποία ήταν προορισμένα να κουρευτούν ,όσο και η έξοδος κεφαλαίων από το νησί η οποία πραγματοποιήθηκε από ανθρώπους που είχαν εξουσία και συνεπώς πληροφόρηση προκειμένου να αποφύγουν το κούρεμα. Κάτι που οι υπόλοιποι εργαζόμενοι δεν είχαν την ευκαιρία να γνωρίζουν και που συνεπάγεται αύξηση του πλούτου των προσοδούχων με την περισσότερη πληροφόρηση και τα περισσότερα δικαιώματα .

   Αυτό αποτελεί απόρροια της στρατηγικής της διάχυσης του πλούτου προς τα πάνω (trickle-up effect) ,το οποίο εκμεταλλεύτηκαν αυτοί που βρίσκονται στην κορυφή στο έπακρο. Η διάχυση του πλούτου προς τα πάνω θεωρεί πως αύξηση της φορολογίας των μικρομεσαίων και μια πιο χαλαρή φορολόγηση των υψηλών στρωμάτων, έχει ως αποτέλεσμα την επένδυση μεγαλύτερων ποσών σε επενδύσεις, οι οποίες θα παράγουν τεχνολογικές καινοτομίες και θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας αναδιανέμοντας έτσι τον πλούτο που δημιουργήθηκε. Το σημαντικότερο ίσως αποτέλεσμα που προκύπτει είναι πως ο πλούτος που δημιουργήθηκε, αρπάχτηκε με τη βία και αρπάχτηκε από συγκεκριμένη μερίδα ανθρώπων, κάτι που οδηγεί σε απώλεια παραγωγικότητας. Η απώλεια παραγωγικότητας οδηγεί σε απώλεια κερδών η οποία δίνει τη σκυτάλη στην απώλεια των θέσεων εργασίας (ξεκινώντας μια κατάσταση ύφεσης) δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο φτώχειας από τον οποίο θα αδυνατούμε να ξεφύγουμε. Η συγκεκριμένη θεωρία θα ήταν ευτύχημα εάν λειτουργούσε και απέδιδε με τον τρόπο που εξηγεί ότι το κάνει αλλά η κρίση αποτελεί τρανταχτό παράδειγμα στο οτι δεν το κανεί.

Πολύς λόγος γίνεται για το δείκτη ανισότητας Gini, ένα εργαλείο που μας βοηθά να μετράμε την ανισότητα της εισοδηματικής κατανομής. Ο δείκτης αυτός παίρνει τιμές από 0 έως 1(ή 100%) όπου μηδέν σηματοδοτεί την πλήρη ισότητα(πχ πλήρης ισοκατανομή του πλούτου) και 1 όπου σηματοδοτεί την πλήρη ανισότητα(πχ ο πλούτος είναι συγκεντρωμένος σε ένα άτομο) Και οι 2 τιμές θεωρούνται θεωρητικές καθώς αποτελούν ακραίες περιπτώσεις . Στην Κύπρο εν καιρώ κρίσης η ανισότητα από το 31,0 όπου βρισκόταν το 2012 αυξήθηκε στο 32,4 για το 2013(κοντά στο μέσο όρο της ευρωζώνης), ενώ για το σύνολο της ευρωζώνης ο δείκτης από το 30,4 το 2012 αυξήθηκε στο 30,5 για το 2013 κάτι που αποτελεί απόδειξη ότι εν καιρώ κρίσης οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και συνεπώς οι φτωχοί φτωχότεροι. Το χειρότερο όμως από όλα είναι πως το τροφαντό κατεστημένο με τη ληστρική συμπεριφορά έχει τροφοδοτήσει μια κατάσταση που λόγω της μακροχρόνιας τάσης της τείνει να γίνει μόνιμη. Δηλαδή η σημερινή κατάσταση αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα θα παραμείνει έτσι, όποιες πολιτικές και αν επιλέξουμε να ακολουθήσουμε.

   Μεγάλες βιομηχανικές χώρες όπως η Αμερική, μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και έχοντας επιλέξει μια πολιτική της διάχυσης του πλούτου προς τα κάτω(trickle down effect) έδειξαν ότι μπορούν να επιτύχουν πολύ μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης .Δηλαδή με μια πιο ίση κατανομή του πλούτου και παρέμβαση του κράτους στην οικονομία, παρά με πολιτικές που επιτρέπουν την ανεξέλεγκτη λειτουργία των αγορών και των μονοπωλίων. Είχαν μεγαλύτερη ανάπτυξη όταν η ανισότητα μεταξύ των πολιτών της ήταν μικρότερη και σαφώς η ανακατανομή του πλούτου πιο δίκαιη. Θα πρέπει να αποδοκιμάζουμε τις απόψεις που διατείνονται πως εργασιακά και τραπεζικά καθεστωτικά συμφέροντα πάνε χέρι χέρι. Αποδεχτήκαμε πως η μείωση των δικαιωμάτων μας και η αύξηση των υπέρβαρων υποχρεώσεών μας είναι κάτι που θα μας οδηγήσει στη λύση του προβλήματος και ακόμα χειρότερα πως το όλο πρόβλημα είχε σαν απαρχή εμάς τους ίδιους. Συμπερασματικά, όλη αυτή η άνιση κατανομή έχει άμεση επίπτωση στο δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης που λαμβάνει υπόψη του το προσδόκιμο ζωής, τον βαθμό εκπαίδευσης και την ποιότητα ζωής, κάτι που καθημερινά βλέπουμε να βυθίζεται σε δίνη. Αυτό μπορούμε να το δούμε εύκολα κάνοντας απλά το καθημερινό μας πρόγραμμα.

   Η πονηριά των τραπεζιτών, το κατεστημένο των ισχυρών και η εξουσία των ανάξιων είναι η πορεία που οδηγεί σε σίγουρη καταστροφή να εναποθέσουμε τις ελπίδες μας σε οποιονδήποτε ασκεί εξουσία, αλλά όσο βλέπουμε πως αυτή η αμαρτωλή τριάδα δεν χτυπιέται, τότε δεν έχουμε να περιμένουμε πολλά. Χρειαζόμαστε στροφή σε μια πιο κοινωνική πολιτική και αυτό επιτυγχάνεται μόνο με πτώση του κατεστημένου και των συμφερόντων αυτών που πραγματικά μας οδήγησαν ως εδώ. Το όραμα και η προοπτική γεννιούνται μόνο εκεί που ο κόσμος ευημερεί και όχι εκεί ψωμοζεί.